پروژه پریسم

  همکاری آمریکا و شبکه‌های اجتماعی در بزرگ‌ترین جاسوسی سایبری تاریخ

 ایمیل‌ها، گفت‌وگوها با اسکایپ، جست‌وجوهای گوگل، ویدئوهای یوتیوب، نوشته‌های فیس‌بوک و به‌طور کلی اطلاعات الکترونیکی از هر نوعی توسط دولت آمریکا و در پروژه‌ای به‌نام پریسم (منشور) به‌صورت غیرقانونی و مخفیانه رصد شده ذخیره می گردند...                                      

 پنج‌شنبه، ششم ژوئن [16 خرداد ماه 1392] روزنامه گاردین و روزنامه واشنگتن پست گزارشی منتشر کردند که نشان می‌داد، آژانس امنیت ملی آمریکا و پلیس فدرال به سِرورها و برنامه‌های کامپیوتری نُه شرکت عمده اینترنتی از جمله گوگل، یاهو، فیس‌بوک و اپل دسترسی مستقیم دارند. پس از گذشت چند روز از افشاگری روزنامه گاردین و واشنگتن ‌پست درباره سیستم گسترده جاسوسی در آژانس امنیت ملی آمریکا، موسوم به پروژه پریسم (منشور)، فردی که این اطلاعات را در اختیار روزنامه‌های مذکور قرار داده بود؛ خود را در هنگ‌کنگ معرفی کرد. در این مقاله به بررسی برخی از ابعاد پروژه پریسم می‌پردازیم.

 آژانس امنیت ملی آمریکا به جاسوسی از مردم سراسر جهان می‌پردازد.

ادوارد اسنودن
یک جوان 29ساله آمریکایی به‌نام ادوارد اسنودن که از کارکنان سابق سازمان سیا بوده می‌گوید هدف از این افشاگری «حراست از آزادی‌های اساسی مردم سراسر جهان» بوده است. گاردین و واشنگتن‌پست هویت واقعی او را در 10 ژوئن [20 خرداد ماه] منتشر کردند. ادوارد که مدتی را به‌عنوان تحلیل‌گر زیرساخت‌ها در آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA)  نیز فعالیت کرده است می‌گوید: «آمریکا در حال تأسیس یک سیستم کاملاً پنهان و محرمانه جاسوسی است که زندگی همه آمریکایی‌ها را زیر نظر می‌گیرد». ادوارد سالانه 200 هزار دلار از ان‌اس‌اِی دریافت می‌کرده و امیدوار است که بقیه عمرش را بتواند در ایسلند به‌صورت پناهنده سیاسی زندگی کند.

پریسم بزرگ‌ترین پروژه جمع‌آوری اطلاعات بشری با اهداف سیاسی امنیتی است.

ادوارد می‌گوید: «من به هیچ وجه قصد پنهان کردن هویتم را ندارم، چون می‌دانم که کار اشتباهی انجام نداده‌ام. چون من نمی‌توانم با وجدان آرام به حکومت آمریکا اجازه بدهم که حریم خصوصی، آزادی اینترنت و آزادی‌های اساسی مردم را در سراسر جهان زیر پا بگذارد. آنها به این منظور در حال ساختن یک سیستم عظیم نظارت سری هستند». پس از افشای اطلاعات توسط ادوارد اسنودن درباره  پروژه پریسم، دولت آمریکا ناچار شد در یک بیانیه رسمی این  طرح را توجیه کند. توجیهی که به نظر نمی‌رسد مردم آمریکا و دولت‌های دیگر را قانع کرده باشد.

ادوارد اسنودن: از افشاگری‌ام پشیمان نیستم.

جاسوسی جهانی دولت اوباما
در سال‌های اخیر بی‌اساس خواندن ادعاهای مربوط به جاسوسی دولت اوباما از مردم آمریکا و سایر جهان به یکی از اظهارات هماهنگ مقامات کاخ سفید تبدیل شده بود. اما اتفاقی که در روزهای اخیر روی داد و به‌سرعت ابعاد آن گسترش یافت مقامات امنیتی و سیاسی کاخ سفید را مجبور به اعترافی تاریخی و گران کرد. افشای پروژه پریسم توسط ادوارد اسنودن، کارمند سابق سازمان سیا، که توسط روزنامه گاردین و در پی آن با انتشار ویدئوی گفت‌وگو با اسنودن انجام گرفت؛ یکی از بزرگ‌ترین افشائات علیه سازمان‌های اطلاعاتی ــ امنیتی آمریکا در تاریخ این کشور محسوب می‌شود.
با روشن شدن ابعاد حیرت‌آور جاسوسی نظام آمریکا از مردم جهان، هم اکنون اروپا، به‌خصوص آلمان، خواستار پاسخگویی کاخ سفید شده است. این درحالی است که بیشترین توجه در رویداد اخیر به آژانس امنیت ملی آمریکا، ان‌اس‌ای (NSA)، معطوف شده است که مخفی‌ترین و اسرارآمیزترین سازمان امنیتی آمریکاست که مسئول جاسوسی‌ها و برنامه‌های اطلاعاتی ــ امنیتی در خارج از آمریکا محسوب می‌شود.

جیمز کلپر (James Clapper) مدیر آژانس امنیت ملی آمریکا، وجود برنامه پایش در حد وسیع را تأیید کرده است. اوباما نیز از موافقت و اجازه کنگره برای اجرای این برنامه خبر می‌دهد. این درحالی است که کوچک‌ترین اطلاعی در مورد آن به مردم آمریکا داده نشده بود. تا این که روزنامه واشنگتن پست و به‌خصوص گاردین، سندی بسیار سرّی انتشار دادند که منبع احتمالی ان‌اس‌ای برای به دست آوردن اطلاعاتش را فاش می‌کرد. بر اساس این سند که ادعا می‌شد از سوی کارمند سابق سیا، ادوارد اسنودن، افشا شده است؛ آژانس امنیت ملی از سال 2007 به سِرورهای متعلق به کمپانی‌های اینترنتی بزرگ دسترسی مستقیم داشته است. مایکروسافت اولین هدف آژانس بوده و شش ماه پس از آن یاهو سپس گوگل، فیس‌بوک، پال‌تاک، یوتیوب، اسکایپ و در نهایت ای‌او‌ال سِرورهای خود را در اختیار کارشناسان ان‌اس‌ای قرار داده‌اند.

یاهو، گوگل، فیس‌بوک، پال‌تاک، یوتیوب، اسکایپ و ای‌او‌ال سِرورهای خود را در اختیار ان‌اس‌ای قرار داده‌اند.

یکی از اسناد سری دولت آمریکا نشان می‌دهد آخرین مورد از کمپانی‌هایی که تن به همکاری با ان‌اس‌ای داده‌اند اپل بوده است که در اکتبر 2012 سرورهای خود را مستقیماً در اختیار آژانس قرار داده است. بدین ترتیب ان‌اس‌ای توانایی بزرگی داشته است که کاربران استفاده کننده از خدمات این کمپانی‌ها را در هرکجای دنیا که باشند شناسایی کرده مکالمات، برنامه‌ها و حتی روابط دوستانه و خصوصی آنها را نیز زیر نظر بگیرد.

ان‌اس‌ای اطلاعات موجود در سِرورهای اینترنتی را در پروژه‌های امنیتی خود به‌کار می‌گیرد.

پایگاه پریسم در ایالت یوتا
پریسم به شکلی گفته می‌شود که نور را در کابل‌های نوری منعکس می‌سازد. فیبرهایی نوری به‌کار گرفته شده در شبکه اینترنتی جهان از این نوع هستند. ان‌اس‌ای در ایالت یوتا یکی از پرهزینه‌ترین پروژه‌های خود را اجرا می‌کند که بخشی از برنامه پریسم محسوب می‌شود. در زمینی به‌وسعت صد هزار متر مربع نزدیک اردوگاه نظامی ویلیامز، ان‌اس‌ای بناهای بسیار عظیمی برای نگهداری از سوپرکامپیوترهایی می‌سازد که توانایی بسیار عظیمی در نگهداری اطلاعات دارند. این پروژه ساخت و ساز در حدود 2 میلیارد دلار برای ان‌اس‌ای هزینه دارد و کامپیوترهای آن قادرند حداقل 5 میلیارد گیگا بایت اطلاعات را در خود ذخیره کنند. هزینه مورد نیاز برای انرژی مورد استفاده در سیستم خنک کننده این پایگاه کامپیوترهای جاسوسی سالانه به‌تنهایی در حدود 40 میلیون دلار خواهد بود.کارمندان سابق ان‌اس‌ای، توماس دریک (Thomas Drake) و بیل بینی (Bill Binney) در ماه مارس افشا کردند که این پایگاه به‌زودی شروع به کار خواهد کرد و اطلاعات شخصی تمامی افراد از سراسر جهان را برای چندین دهه ذخیره  خواهد نمود. این اطلاعات شامل ای‌میل‌ها، گفت‌وگوها از طریق اسکایپ، جست‌وجوها در گوگل، ویدئوهای یوتیوب، نوشته‌ها در فیس‌بوک، نقل و انتقالات بانکی و به‌طور کلی اطلاعات الکترونیکی از هر نوعی خواهد بود.

کامپیوترهای پریسم قادرند حداقل 5 میلیارد گیگا بایت اطلاعات را در خود ذخیره کنند.

خبرگزاری تسنیم